Wat is histamine?
Histamine is een biogene amine die van nature voorkomt in mensen, dieren en planten. Het speelt een essentiële rol in het lichaam en is betrokken bij verschillende biologische processen. Naar schatting heeft 1 tot 3% van de wereldbevolking last van histamine-intolerantie. Biogene aminen, waaronder histamine, tyramine, tryptamine, putrescine, cadaverine, spermine en spermidine, worden gevormd uit aminozuren en komen in diverse hoeveelheden voor in voedingsmiddelen. Factoren zoals versheid, pH-waarde, zoutgehalte, eiwitgehalte, verwerking en opslag van voedsel beïnvloeden de aanwezigheid van biogene aminen.
Wat is de functie van histamine in het lichaam?
Histamine is een neurotransmitter die een belangrijke rol speelt in het immuunsysteem en de hersenen. Het is betrokken bij ontstekingsreacties en speelt een belangrijke rol in de voedselvertering, met name bij de productie van maagzuur. Histamine staat vooral bekend om zijn rol bij allergische reacties, waarbij het vrijkomt en symptomen zoals niezen, jeuk en zwellingen veroorzaakt.
Wat is histamine-intolerantie?
Bij een gezond lichaam worden biogene aminen, waaronder histamine, afgebroken en ontgift. Bij een histamine-intolerantie gebeurt dit onvoldoende, waardoor histamine zich ophoopt in het lichaam. Dit kan leiden tot verschillende klachten, waaronder hoofdpijn, huidproblemen, spijsverteringsproblemen en allergie-achtige reacties.
De afbraak van histamine gebeurt via de enzymen diamine-oxidase (DAO) en histamine-N-methyltransferase (HNMT). DAO bevindt zich voornamelijk in de dunne darm en HNMT in de lever. Een tekort aan DAO of HNMT kan leiden tot een verstoorde histamine-afbraak, wat histamine-intolerantie veroorzaakt. Factoren die de DAO-productie kunnen verminderen zijn onder andere een slechte darmgezondheid, een tekort aan essentiële vitamines of mineralen (zoals B6, B12, koper en C) en het gebruik van bepaalde medicijnen.

Oorzaken en symptomen van histamine-intolerantie
Naast een enzymtekort kunnen genetische factoren, verstoringen in het darmmicrobioom, voeding, medicijnen en aandoeningen zoals het prikkelbare darmsyndroom bijdragen aan histamine-intolerantie. Wanneer er een disbalans ontstaat tussen de hoeveelheid histamine uit voeding en het vermogen om histamine af te breken, kunnen klachten optreden. Mensen met histamine-intolerantie reageren op voedingsmiddelen die histamine bevatten, terwijl anderen hier geen last van hebben. Hieronder is een overzicht van de meest voorkomende symptomen die bij histamine-intolerantie kunnen voorkomen.
Maag-darmkanaal | Cardiovasculair systeem |
Opgeblazen | Duizeligheid |
Vol gevoel | Hoofdpijn |
Diarree, breierige ontlasting | Hartkloppingen |
Buikpijn | Verlaagde spierspanning, slappe spieren |
Constipatie | Verhoogde hartslag, vaatverwijding |
Maagzuur | |
Darmkoliek | Ademhalingssysteem |
Misselijkheid | Loopneus |
Boeren | Verstopte neus |
Dysmenorroe (hevige krampen menstruatie) | Niezen |
Braken | Kortademigheid |
Hooikoorts | |
Huid | Luchtpijp klachten, dichtgeknepen keel, ademnood |
Jeuk | |
Roodheid | Hersenen |
Huidklachten: eczeem, psoriasis, acne etc. | Paniekaanvallen, angstige gevoelens |
Opgezwollen, rode ogen | PMS-klachten, hormonale klachten |
Nerveuze gevoelens | |
Emotioneel geïrriteerd |
Welke voedingsmiddelen bevatten histamine?
Sommige voedingsmiddelen bevatten van nature een hoge hoeveelheid histamine of stimuleren de afgifte ervan in het lichaam.
Voedingsmiddelen die vaak problemen veroorzaken bij mensen met histamine-intolerantie zijn:
- Gefermenteerde producten zoals kimchi, wijn en zuurkool
- Kazen zoals oude kaas en schimmelkaas
- Bepaalde vissoorten zoals tonijn (vooral als deze niet vers zijn)
- Gistbevattende producten zoals bier en brood
- Bewerkte vleeswaren zoals salami
- Spinazie, tomaat en aubergine
- Cacao (chocolade)
Wil je meer weten over histamine-intolerantie en hoe je je klachten kunt verminderen? Neem contact op voor een persoonlijk advies.